تحقيقات نشان داده است که مردم در دوران تعطيلات بيشتر از زمان‌هاي عادي وزنشان بالا مي‌رود و اين وزن اضافه طي سال‌ها روي هم جمع مي‌شود و به چاقي منجر مي‌شود. اضافه کردن وزن خيلي راحت تر از کم کردن آن است. به همين خاطر وقتي حتي فقط نيم يا يک کيلو هم وزنتان طي تعطيلات بالا مي‌رود، اين احتمال وجود دارد که نتوانيد آن را پايين بياوريد اما مي‌توانيد از همين حالا برنامه ريزي کنيد که طوري تعطيلات را بگذرانيد که دور کمرتان يک سانت هم بيشتر نشود. اين 10 نکته را دنبال کنيد تا از اضافه وزن دوران تعطيلات در امان بمانيد...

طي روزها تعطيل به طور منظم از غذا و تنقلات استفاده کنيد

ممکن است بخواهيد يک روز از صبح تا شب چيزي نخوريد تا بتوانيد در مهماني شب به اندازه کافي از غذاها و دسرهاي خوش‌مزه استفاده کنيد. با اينکه اين فکر منطقي به نظر مي‌رسد اما نخوردن غذا قبل و بعد از يک مهماني هيچ کمکي به شما نخواهد کرد. فقط متابوليسم شما را کند مي‌کند و اگر گرسنه به مهماني برسيد، مطمئناً انتخاب‌هاي ضعيف‌تري هم خواهيد داشت و خيلي خيلي بيشتر خواهيد خورد.

از آشپزخانه بيرون بياييد

وقتي بشقاب غذايي که کشيده بوديد را کامل خورديد، به اتاق ديگري برويد و خودتان را مشغول صحبت با کسي يا انجام فعاليتي کنيد تا فکرتان از غذا بيرون بيايد. اگر مجبوريد که براي تميز کردن در آشپزخانه بمانيد، يک تکه آدامس به دهانتان بيندازيد تا ديگر به مانده‌هاي غذا ناخنک نزنيد. با اين کار از مصرف 200 تا 300 کالري اضافه که فقط با کمي ناخنک زدن به غذا ايجاد مي‌شود، جلوگيري مي‌کنيد.

از ليست غذا انتخاب‌هاي سالمي داشته باشيد

غذاهاي روز تعطيل لازم نيست حتماً انباشته از روغن و کره و پنير و شکلات باشد تا خوش‌مزه به نظر برسد. خيلي از غذاها از سبزيجات تازه درست شده‌اند که مي‌تواند انتخابي بسيار سالم باشد. تا آنجا که مي‌توانيد غذاهايي را انتخاب کنيد که کالري، چربي و قند کمتري داشته باشند.

براي سوزاندن کالري‌هاي اضافي ورزش کنيد

درست است که همه براي روزهاي تعطيل خود برنامه دارند اما اگر 30 دقيقه در روزتان را براي فعاليت فيزيکي وقت بگذاريد، مطمئن باشيد که چيزي را از دست نمي‌دهيد. با سوزاندن حداقل 300 کالري در روز علاوه بر آن چيزي که مي‌سوزانيد، از شر اضافه وزن نيز خلاص مي‌شويد.

به کيفيت غذاها توجه کنيد نه کميت آنها

لازم نيست حتماً يک تکه از هر غذايي که در مهماني وجود دارد، بخوريد. دو تا سه مدل غذايي که به نظرتان خوش‌مزه‌تر مي‌آيد، کافي است. دقت کنيد که از هر غذا مقدار کمي براي خود بکشيد چون اين غذاها معمولاً پرکالري تر از غذاهايي هستند که به طور معمول استفاده مي‌کنيد.

از کشيدن دوباره غذا خودداري کنيد

وقتي غذاها به صورت سلف سرويس عرضه مي‌شود، اين احتمال که به سمت دوباره کشيدن غذا کشيده شويد، خيلي زياد است اما اگر مي‌خواهيد دچار اضافه وزن نشويد، يک بار بشقابتان را پر کنيد و ديگر سراغ ميز غذاها نرويد.

آخر صف غذا کشيدن بايستيد

اگر اول همه غذايتان را بکشيد زودتر از همه هم غذايتان را تمام مي‌کنيد و چون مي‌بينيد همه هنوز مشغول خوردن هستند، ممکن است دوباره وسوسه شويد که غذا بکشيد تا همرنگ جماعت شويد. اگر صبر کنيد و اجازه بدهيد تقريباً بقيه افراد غذايشان را بکشند و بعد شما سراغ غذا کشيدن برويد، جاي شما با آنها عوض خواهد شد.

هديه‌‌هايي سالم و غيرغذايي براي دوستانتان ببريد

آيا واقعاً لازم است که خودتان شيريني، شکلات يا کارامل درست کنيد تا هديه ببريد؟ با اين کار فقط کاري‌هاي مصرفي خودتان را بيشتر مي‌کنيد چون حين درست کردن اين دسرهاي خوش‌مزه وسوسه مي‌شويد، کمي از ته ظرف و سر طرف ناخنک بزنيد يا حتي ممکن است کمي هم براي خودتان کنار بگذاريد.

خيلي از افرادي که اين هدايا را هم مي‌گيرند ممکن است نگران اضافه وزن دوران تعطيلات خود باشند و اگر شما چنين هداياي چاق کننده‌اي برايشان نبريد مطمئناً از شما متشکر خواهند بود. به جاي خوراکي و خوردني، يک هديه کوچک برايشان ببريد مثل، شمع، کتاب، يا از اين قبيل.

براي جلوگيري از وسوسه‌ها، از قبل برنامه بريزيد

اگر در اداره‌اي کار مي‌کنيد، مراقب خوراکي‌هاي پرکالري که همکارانتان مي‌آورند که با هم بخوريد، باشيد. شما هم تنقلات سالم خودتان را سر کار ببريد تا از فرط گرسنگي مجبور نشويد در تنقلات آنها شريک شويد.

يادتان باشد نوشيدني‌ها هم در شمارش کالري‌ها به حساب مي‌آيند

مراقب باشيد که چه ميزان کالري هم از آب ميوه ها، نوشابه‌ها و نوشيدني‌هاي حاوي قند وارد بدنتان مي‌کنيد.

اين نوشيدني‌ها هم کالري اضافه وارد بدنتان مي‌کنند و هم جلوي اشتهايتان را براي غذا مي‌گيرند. اگر مي‌خواهيد کمي بيشتر از خوردن غذاها لذت ببريد، با محدود کردن نوشيدني‌هاي مصرفي خود، کالري‌ها را براي غذا ذخيره کنيد.

در تعطيلات از اضافه وزن هم جلوگيري کنيد

يادتان باشد هر قدمي را که برمي‌داريد منطقي برداريد. فقط غذاهايي را انتخاب کنيد که واقعاً دوست داريد و کالري‌هاي بيشتري را براي خوردن غذاهايي که به اندازه ظاهرشان جالب نيستند، هدر ندهيد.

با رعايت کردن نکاتي که در بالا ذکر کرديم، مطمئن هستم که دچار اضافه وزن نمي‌شويد.

مدتي است در رسانه‌هاي گوناگون تبليغ دستگاه‌هاي ورزشي و الکتروعضلاني را مي‌بينيم و گاهي در اين تبليغات ادعا مي‌شود که براي افزايش فعاليت و تقويت عضلات مي‌توان از اين دستگاه‌ها استفاده کرد و حتي به منظور زيبايي گونه‌ها‌ و تناسب‌اندام نيز مي‌توان از اين وسايل بهره جست. متاسفانه شيوه اطلاع رساني به گونه‌اي است که به طور کامل نمي‌توان به شيوه کار کامل اين دستگاه‌ها پي برد اما مي‌توان حدس زد که به منظور کاهش درد اندام‌ها و ورزيده ساختن عضلات به کار مي‌رود. در اين شماره نظر کارشناسان طب فيزيکي و توانبخشي و فيزيولوژي ورزشي را در اين باره جويا شده‌ايم که مي‌خوانيد...

دکتر حبيب مفخم متخصص طب فيزيکي و توانبخشي و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي مي‌گويد: «بهتر است بدانيم که هر کاري، فعاليتي و حرکتي به‌صورت طبيعي مفيد و موثر است. در نتيجه استفاده از وسايلي هرچند موثر در تحريک الکتريکي عضلات، نمي‌تواند تاثير ورزش و حرکت فعال و ارادي عضلات را داشته باشد البته در فيزيوتراپي و طب فيزيکي و توانبخشي از وسايل گوناگون براي عصب و عضله بهره مي‌بريم اما بر طبق اصول و قوانين و در جلسات متعدد و تحت نظر کارشناسان انجام مي‌گيرد. بهتر است با کارهاي طب فيزيکي و توانبخشي و فيزيوتراپي آشنا شويم تا مردم خود به اهميت موضوع پي ببرند.»

فيزيوتراپي يكي از شاخه‌هاي توان‌بخشي است كه شامل شاخه‌هاي زير است:

1. الكتروتراپي

2. حرکت درماني و مكانوتراپي

3. آب درماني يا هيدروتراپي

فيزيولوژيست‌هاي ورزشي چه مي‌گويند؟

دکتر فرشاد غزاليان فيزيولوژيست ورزشي و عضو هيات علمي دانشگاه علمي تحقيقات بر اين باور است ورزش فعال، آثاري به مراتب پايدارتر و موثرتر از ورزش‌هاي غيرفعال با دستگاه دارد. او مي‌گويد: «بيماران مبتلا به آرتروز، کمردرد، گردن‌درد و اختلالات گوناگون عضلات و مفاصل، اگرچه با روش‌هاي فيزيوتراپي و دستگاه‌ها مي‌توانند و در مواردي بايد کار کنند و نتيجه هم مي‌گيرند، نسخه ورزشي، بخش جدايي‌ناپذير درمان اختلالات عضلات و استخوان و مفاصل و رسيدن به تناسب‌اندام است. دستگاه‌هاي الکتريکي و مکانيکي اگرچه ممکن است تا حدودي به شل کردن عضلات و تقويت آنها کمک کند، به تناسب اندام واقعي و کاهش چشمگير درد و التهاب کمک چنداني نمي‌کند.

در ادامه، دکتر حبيب مفخم درباره نقش طب فيزيکي در بيماري‌هاي گوناگون توضيح مي‌دهد و بر اين باور است که دستگاه‌هاي فيزيوتراپي در مطب يا بيمارستان مي‌توانند موجب هدايت طرح درمان شوند و دستگاه‌هاي مخصوص بيمار که در بازار موجود است، درمان جزيي را در منزل و با نظر متخصصان اين رشته ادامه مي‌دهد.

1. الكتروتراپي

دستگاه‌هاي مورد استفاده در الكتروتراپي با هدف كاهش درد، كاهش اسپاسم، كاهش چسبندگي، بازتواني و تقويت عضلات بيماران به صورت زير تقسيم بندي مي‌شود.

• استفاده از اشعه مادون قرمز: اشعه مادون قرمز جرياني با طول موج 1000 تا 40 هزار آنگسترم است كه وقتي با بدن برخورد مي‌كند به گرما تبديل شده و باعث افزايش جريان خون در نقطه درمان مي‌شود و در نتيجه باعث بهبود تغذيه و دور شدن مواد زايدي مي‌شود كه به علت سيكل درد ايجاد شده‌اند.

اين روش براي كاهـــش درد،‌ كاهش اسپـاسم،‌ كاهـش سفتـي،‌ افزايش دامنه حركتي،‌ صدمات و ضايعات ورزشي،‌ آماده سازي بيمار براي انجام حركات‌ ورزشي‌ و تكنيك‌هاي ‌درماني استفاده مي‌شود.

• استفاده از کيسه داغ:‌ كيسه مخصوصي است كه داراي گرماي مرطوب بوده و ضمن گرم نمودن ناحيه مورد درمان با خاصيت افزايش گردش خون در ناحيه درمان كاربردهاي زير را دارد.

از اين روش براي كاهش اسپاسـم، كاهــش درد، كاهش‌چسبندگي،‌ کاهش سفتي بافت نرم،‌ افزايش دامنه حركتي، كاهش گرفتگي عضله و آماده‌سازي‌‌ بيمار‌ براي‌ انجام‌ حركات‌ ورزشي‌ و تكنيك‌هاي‌ درماني استفاده مي‌شود.

• استفاده از امواج مافوق صوت: اشعه مافوق صوت با فركانس بيش از 20 هزار هرتز و شدت 5/0 تا 3 ولت بر سانتي‌متر با عمق نفوذ حدود 5 سانتي‌متر كه با ايجاد گرماي عمقي در بدن باعث افزايش گردش خون و نفوذ پذيري غشاي سلولي و نيز تخليه منطقه درمان از مواد دردزا مي‌شود.

از اين روش براي از بين بردن چسبندگـي، كاهش التهاب،‌ كاهش اسپاسم عضلاني، كاهش درد، آزاد‌سازي‌‌ بافت‌ از مواد دردزا و افزايش‌دامنه‌حركتي استفاده مي‌شود.

• استفاده از امواج دياترمي: از انواع امواج كوتاه راديويي است و بر اساس طول موج مورد استفاده در فيزيوتراپي باعث ايجاد گرماي عميق يا سطحي در ناحيه درمان مي‌شود.

از اين روش نيز براي كاهش اسپاسم، كاهش درد و افزايش دامنه حرکتي استفاده مي‌شود.

• استفاده از جريان گالوانيک: در عضلاتي که به علت قطع عصب و يا ضايعه عصبي قادر به انقباض نيستند، زمان تحريک بالايي لازم است تا جريان به همه فيبر‌هاي عضله برسد و باعث انقباض آن عضله شود و جريان گالوانيک با شدت 5/0 تا 5/2 ميلي آمپر، ولتاژ کمتر از 100 ولت، زمان تحريک 100 و 300 و 1000 و 3000 ميلي ثانيه را انتخاب کرده و باعث انقباض عضله ‌شوند.

از اين روش جهت ضايعات نخاعي،‌ قطع عصب و نروپاتي‌هاي شديد استفاده مي‌شود.

• استفاده از جريان فاراديک: جرياني با زمان تحريك كوتاه است يعني با زمان تحريك 1/0 و 3/0 و 1 و 3 ميلي‌ثانيه و در مواردي كه عصب سالم بوده ولي عضله توانايي لازم براي انقباض را ندارد به كار مي‌رود.

از اين روش براي توانبخشي بيماران مبتلا به سكته مغزي،‌ بيماران ناتوان و نروپاتي‌هاي خفيف و ميوپاتي‌ها استفاده مي‌شود.

• استفاده از جريان‌هاي پرفرکانس:‌ در اين جريان از تداخل دو جريان پرفركانس، يك جريان مدوله شده كم فركانس ايجاد مي‌شود که امواج 2000 هرتز آن جهت تقويت عضلات عمقي و امواج 4000 هرتز جهت كاهش درد و اسپاسم استفاده مي‌شود.

از اين روش براي كــاهــش درد، كاهش التهاب،‌ تقويت عضلات، كــاهــش ادم، بازپروري عضلات و درمان‌ بي‌اختياري ‌ادرار استفاده مي‌شود.

• تحريک الکتريکي عصب از طريق پوست (TENS): يعني با استفاده از جريان الكتريكي از طريق پوست باعث تحريك عصب ناحيه درمان شويم و جرياني با فركانس 50 تا 150 هرتز است كه شدت آن بين 12 تا 30 ميلي آمپر است كه با اشكال مختلف و به صورت ضربه‌اي و نرمال طراحي شده است و از طريق بسته شدن دريچه درد و ترشح آندروفين باعث تشكيل درد مي‌شود.

از اين روش جهت كاهش‌ دردهاي عصبي،‌ كاهــش اسپاسم، كاهش دردهاي متعاقب اعمال جراحي،‌ كاهش ‌دردهاي ‌متعاقب‌ صدمات ‌و ضايعات ‌ورزشي، كاهش دردهاي مزمن و مداوم مثل كمر درد و سردرد استفاده مي‌شود.

• ولتاژ بالا: اشعه‌اي با طول موج 100 تا 400 نانومتر بوده كه با بلوكه كردن سيستم سمپاتيك باعث افزايش گردش خون در ناحيه مي‌شود.

از اين روش براي افراد ديابتي، زخم‌هاي فشاري و بيماران سرمازده مي‌توان بهره جست.

• استفاده از اشعه ليزر: ليزر از جمله روش‌هاي پرطرفدار در بسياري از رشته‌ها به‌ويژه در فيزيوتراپي است. در فيزيوتراپي از ليزر كم توان جهت ترميم و كاهش درد، كاهش التهاب، كاهش چسبندگي و تاندونيت و بورسيت استفاده مي‌شود.

• اشعه ماوراءبنفش: اشعه با طول موج 1800 تا 3900 آنگستروم و با عمق نفوذ كمتر از 1/0 ميلي‌متر است و با تأثيرات شيميايي كه در بافت‌هاي بدن ايجاد مي‌كند جهت درمان برخي از اختلالات و بيماري‌هاي پوستي و جلدي به كار مي‌رود و بنابراين جريان خون و در نتيجه ساخت و ساز در ناحيه را افزايش داده و به ساخته شدن ويتامين D نيز كمك مي‌شود. موارد كاربرد آن براي ترميم زخم بسته، استئومالاسي (نرمي استخوان) و زخم عفوني است.

• استفاده از ماساژور پا: ماساژ عبارت است از يك سري حركات منظم و ريتميك كه توسط يك فيزيوتراپيست ماهر و يا با استفاده از يك دستگاه ويبراتور انجام مي‌شود و روي سيستم عصبي عضلاني و گردش خون تأثير مي‌گذارد.

آثار آن عبارت‌اند از: ايجاد آرامش در بدن،‌ کاهش‌چسبندگي،‌ كمك به بازگشت خون، كاهش درد،‌ تخليه ترشحات ريه و كاهش اسپاسم.

2. حرکت درماني و مكانوتراپي

در ورزش درماني با توجه به اينكه مشكل بيمار محدوديت حركتي، كوتاهي يا ضعف و ناتواني عضله است تكنيك‌هاي درماني مخصوص و ورزش‌هاي ايزومتريك و ورزش‌هاي مقاومتي برنامه‌ريزي شده و با استفاده از وسايل موجود در فيزيوتراپي از قبيل فنر، قرقره، وزنه، صندلي چهار سر، پارالل، دوچرخه ثابت، چرخ شانه، نردبان شانه، كشش مكانيكي گردن و ... هدف درماني پيگيري مي‌شود كه ورزش درماني در دستور فيزيوتراپي تحت عنوان ورزش يا EXC مطرح مي‌شود.

3. آب درماني يا هيدروتراپي

استفاده از آب و خواص آن جهت اهداف درماني را هيدروتراپي مي‌نامند . در فيزيوتراپي از خواص درماني آب در جهت كاهش اسپاسم و كاهش سفتي مفاصل و ... استفاده مي‌شود. موارد كاربرد اين روش شامل توانبخشي افراد دچار فلج مغزي، رفع خستگي، كاهش‌ استرس‌هاي ‌روحي‌ و رواني و بيماري‌هاي‌ روماتيسمي‌ مانند آرتريت‌ روماتوئيد است

همه ما مي‌دانيم ضعف سيستم ايمني به بروز مکرر و تداوم بيشتر سرماخوردگي در افراد منجر مي‌شود. افراد مبتلا به سوء‌تغذيه نه تنها در معرض سرما خوردگي بلکه در معرض ابتلا به انواع و اقسام بيماري‌ها هستند. منتها به اعتقاد دکتر حسيني هنوز ثابت نشده است که الزاما بيماري سرما‌خوردگي با يک ماده غذايي خاصي مرتبط است اما ثابت شده که در سرما خردگي با منشأ ويروسي يا باکتريايي عمدتا مصرف ويتامين C و با تاثير کمتر مصرف مواد غذايي سرشار از آنتي‌اکسيدان‌ها به دليل تاثيرات مثبتي که در تقويت سيستم ايمني دارند مي‌توانند در کاهش بروز يا درمان سريع تر اين بيماري موثر واقع شوند. خوردن ميوه‌هايي مثل ليموشيرين، هندوانه، آب‌ليمو و به‌طور کلي مرکبات که سرشار از ويتامين C هستند در تقويت سيستم ايمني تاثير به سزايي دارند.

با هر درجه تب نياز به انرژي 10 درصد افزايش مي‌يابد

هر چند که در تقويت سيستم ايمني استفاده از مواد غذايي مغذي تاکيد مي‌شود اما با يک نکته مهم رو به رو هستيم و آن اينکه بي‌اشتهايي ناشي از سرماخوردگي اجازه تقويت غذايي را از فرد سلب مي‌کند. دکتر حسيني مي‌گويد از آن‌جا که در شرايط استرس موادي مثل نورآدرنالين يا سيتوکنين ترشح مي‌شوند که خاصيت ضد اشتهايي دارند بنابراين در سرماخوردگي که يک شرايط استرس زا براي بدن محسوب مي‌شود ما در نتيجه ترشح چنين موادي با بي‌اشتهايي نيز روبه رو هستيم. اين بي‌اشتهايي به پيشنهاد اين عضو هيات علمي‌ دانشگاه تهران به اين طريق قابل درمان است: «در بيماران بي‌اشتها و به ويژه تب‌دار تامين انرژي از طريق نوشيدن مايعات راحت‌تر و جذب آن نيز بهتر صورت مي‌گيرد بنابراين توصيه مي‌شود افراد بي‌اشتها با نوشيدن مايعات به ويژه آب ميوه‌ها که سرشار از ويتامينC هستند به تقويت سيستم ايمني خود بپردازند. البته شير هر چند که جزو مايعات طبقه‌بندي مي‌شود اما مصرف آن در افراد تب‌دار توصيه نمي‌شود. ضمن اينکه پيشنهاد مي‌شود با استفاده از ظروف زيبا، محيط‌هاي مناسب، فراهم آوردن غذا‌هاي دلخواه شرايط بهتري براي افزايش اشتهاي بيمار فراهم شود.»

در بيماري‌هاي تب‌دار مثل سرماخوردگي مايعات بدن به صورت عرق، اشک، آب ريزش از بيني و... دفع مي‌شود تا جايي که به ازاي هريک درجه تب ده تا سيزده درصد نياز به انرژي افزايش پيدا مي‌کند. بنابر اين، اين مورد هم مزيد بر علت مي‌شود که متخصصان تغذيه بر مصرف فراوان مايعات، در اين دوران، تاکيد کنند.

با سوپ شروع کنيد

در جريان سرماخوردگي نياز بدن به مواد غذايي افزايش و اشتها کاهش پيدا مي‌کند. اين عدم توازن باعث مي‌شود عمدتا نياز بدن تامين نشود. دکتر حسيني براي پيشگيري از بيماري مجدد توصيه مي‌کند: «به محض شروع روند بهبودي و برگشت اشتها افراد از تغذيه مناسب غافل نشوند و از آن جا که غذايي خاص به‌عنوان غذاي پيشگيري کننده از بيماري سرما خوردگي وجود ندارد سعي کنند از همه گروه‌‌هاي غذايي به صورت مناسب استفاده کرده و در جريان بيماري نيز با رعايت هرم غذايي به روند بهبود سريع تر بيماري خود کمک کنند.» از اين رو، ابتدا از غذاهاي ساده‌تر مثل سوپ‌هاي غلظ تهيه شده از غلات و سبزيجات، برنج کته شده با تکه‌اي ماهيچه يا سينه مرغ شروع کرده تا سيستم گوارشي آمادگي غذاي عادي را پيدا کند. آنگاه فقط رعايت اصل کليدي مصرف 6 گروه غذايي را مورد توجه قرار دهند.

سير فراموش نشود

دکتر حسيني مي‌گويد: «همان‌طور که گفتيم مصرف غذاهاي سهل‌الهضم در دوران سرماخوردگي اهميت بالايي دارد. به اين دليل مصرف مرغ و ماهي البته به صورت آب‌پز توصيه مي‌شود به خصوص اگر اين وعده‌هاي غذايي با سير تازه ميل شوند. جالب است بدانيد مطالعات نشان داده است احتمال ابتلا به سرماخوردگي در افرادي که روزانه از مقداري سير استفاده مي‌کنند، بسيار کمتر است. حتما مي‌پرسيد چرا؟ بايد بگوييم سير به دليل آليسين فراواني که دارد احتمال سرماخوردگي را به نصف کاهش مي‌دهد. به علاوه مصرف اين سبزي در يک وعده غذايي بهبود بيماري را نيز سرعت مي‌بخشد. البته قرار دادن ساير سبزيجات تازه از نوع بخارپز نيز مي‌تواند به هرچه کامل‌تر شدن غذاي شما کمک کند. اما فراموش نکنيد اين وعده‌هاي غذايي کوچک اما مغذي باشند و البته خيلي داغ سرو نشوند زيرا بوي تند غذا مي‌تواند اين بيماران کم اشتها را از خوردن همين مقدار جزيي غذا نيز بيندازد پس فراموش نکنيد که غذا را در ظرفي زيبا، با ظاهري اشتهاآور و البته گرم سرو کنيد.»

بخور شلغم يادتان نرود

برخي افراد علي‌رغم استفاده از مواد غذايي مناسب و کليه تمهيدات پيشگيري از سرما خوردگي مکررا دچار اين بيماري مي‌شوند. در اين رابطه دکتر حسيني به بيماري‌هايي مثل انواع و اقسام آلرژي‌ها اشاره کرد که طي آنها افراد دچار علايم و نشانه‌هايي شبيه سرماخوردگي مي‌شوند. وي تاکيد کرد که افراد با مشاهده علايمي ‌مثل آب ريزش بيني، اشک و تب متصورنشوند که حتما مبتلا به سرما خوردگي هستند. برخي افراد حتي به ماده غذايي خاصي حساسيت دارند و پس از مصرف آن دچار علايمي ‌شبيه سرماخوردگي مي‌شوند بنابراين ضرورت دارد افراد به اين گونه موارد نيز دقت فراوان داشته باشند.

به‌علاوه راه‌هاي تنفسي از اندام‌هاي مهم بدن هستند که در جريان سرما خوردگي از دسترس بيماري در امان نيستند تا جايي که خشکي مجاري هوايي و خروسک از شکايات شايع افراد است. در اين موارد دکتر حسيني استفاده از بخور شلغم را براي تامين رطوبت اين نواحي مناسب مي‌داند.

اگر امروز زن و شوهرهايي را مي‌بينيم که علي‌رغم عشق و عاطفه کافي نسبت به هم، قدرت برقراري ارتباط صحيح عاطفي و زناشويي ندارند، بايد به زمان کودکي و نوجواني آنها بازگرديم. زماني که نخستين پايه‌هاي تربيت رواني و عاطفي فرد گذاشته مي‌شود و اگر از همان زمان اين پايه‌ها به درستي گذاشته نشود، ممکن است فاجعه بزرگي در انتظار خانواده‌ها و جامعه‌مان باشد. مدرسه نه تنها فارسي و رياضي بلکه مي‌تواند موضوعات بسيار گسترده‌تري را نيز به فرزندان ما به صورت مستقيم و غيرمستقيم آموزش دهد. از جمله اين موارد آموزش مسايل مرتبط با سلامت جنسي است. در مورد اين موضوع و نقش مشاوران در اين زمينه با دکتر رهنما، روان شناس و عضو هيأت علمي‌دانشگاه شاهد و پژوهشگرکلينيک سلامت جنسي خانواده گفتگو کرديم...

سلامت : مشاوران مدارس به چه شکل مي‌توانند در امر سلامت جنسي نقش داشته باشند؟ آيا اصلا آنها اين صلاحيت را دارند که وارد حيطه خطير آموزش سلامت جنسي شوند؟

بخشي از وظايف مشاور در مدارس، دادن همين آگاهي‌ها است. يکي از روش‌هاي موثر نيز همين بحث‌هاي عمومي ‌و آگاهي بخشي کلي است که قدم اول پيشگيري به حساب مي‌آيد و بحثي است که همه به آن نياز دارند و البته قبل از زماني که فرد مشکل جنسي پيدا کند. به ويژه اينکه در جامعه ما مسايل جنسي حالت تابو دارد. اين آگاهي بخشي را مي‌شود در قالب آموزش‌هاي رسمي‌ و با بهانه قرار دادن مسايلي که حتما بايد آموزش داده شود، مثل ايدز يا بحث اعتياد، مطرح کرد چون مسايل جنسي مسايلي هستند مرتبط با ساير جنبه‌هاي زندگي. مي‌تواند مشاوره‌هاي فردي باشد يا مشاوره‌هاي گروهي يا آموزش‌هاي گروهي براي دانش‌آموزان راهنمايي يا دبيرستان و يا انتشار بروشورهايي که خود مشاور مي‌تواند در اين زمينه تهيه کرده باشد. البته هر مشاوري در مدرسه به عنوان اينکه مشاور است نمي‌تواند مسايل جنسي را آموزش دهد، ممکن است لازم باشد از مشاور ديگري دعوت شود که آموزش‌هايي ديده و با مسايل آشناست. اين يک بعد قضيه هست يعني بعد عمومي ‌مساله است که به پيشگيري برمي‌گردد.

سلامت : وقتي دانش‌آموزي در مدرسه دچار مشکلي شده است، مشاور به چه شکل مي‌تواند کمک کند؟

بله، اين بعد دوم قضيه است که مي‌توان آن را جنبه «درمان»، در مقابل پيشگيري، ناميد و بر مي‌گردد به زماني که مساله شدت پيدا کرده باشد و در اين حالت بايد اقدامات درماني نيز صورت گيرد. برمي‌گردد به زماني که مساله حاد مي‌شود که به درمان مي‌رسيم. به عنوان مثال، زماني که نوجوان دچار انحراف اخلاقي شده و يا به ايدز و اعتياد مبتلا شده باشد يا آنجايي که ديگر مشاور بايد اقدامي انجام دهد. معمولاً در اينجا بايد اقدام کلينيکي گسترده تري صورت بگيرد، مشاور بايد فرد را به روان پزشک، روان شناس باليني يا مددکار اجتماعي که مي‌تواند رابط بين مدرسه و خانواده باشد، معرفي کند که اين مستلزم اين است که مشاور با متخصصان بالادستي خود ارتباط داشته باشد. دانش آموز را ارجاع بدهد و بعد پيگيري کنند چون ممکن است فردي را که معرفي کرده نياز به بستري يا پيگيري‌هاي عميق تر داشته باشد. ما در اين زمينه هم نياز به برنامه‌ريزي‌هاي بيشتري داريم.

سلامت : بعضي معتقدند مطرح کردن اين صحبت‌ها و موضوعات مرتبط با سلامت جنسي، براي بچه‌ها و دانش آموزان مشغوليت‌هاي ذهني پيش از موعد ايجاد مي‌کند و در نتيجه نبايد خيلي به بچه‌ها اطلاعات داد. نظر شما چيست؟

ما مي‌گوييم يک حد ميانه را بايد رعايت کرد. اين نگراني درست است اما به خاطر اين نگراني، ما نمي‌توانيم اطلاعات اساسي و موردنياز فرزندان‌مان را به آنها ندهيم چون در اين صورت حس کنجکاوي باعث مي‌شود که پاسخ آن را از منابع ناسالم و حتي منحرف‌کننده جستجو کند. ما آن طرف قضيه را هم بايد ببينيم. ضمن اينکه بايد هوشيار باشيم که اگر در اين سن، اطلاعات لازم را به نوجوانان مطابق با جنسيت و سن وي به آنها ندهيم، آنها در زمان بزرگسالي دچار اختلالات روحي و رواني و حتي تربيتي مي‌شوند و علاوه بر آن، احتمال اينکه بتواند زندگي سالم و موفقي در آينده داشته باشند،‌ کم مي‌شود اما نکته در اينجاست که بايد مسايل را به‌ تدريج و درجاي خود و به ميزان لازم به بچه‌ها منتقل کنيم و شرط لازم هم اين است که مشاور ارتباط صحيحي با بچه‌ها برقرار کرده باشد تا در موقع لزوم، بتواند به او آموزش هم بدهد و سوالات وي را به‌طور مناسب پاسخ دهد.

سلامت : و اين آموزش‌ها دقيقا از چه سني بايد شروع شود؟

معمولا در روان شناسي مي‌گوييم وقتي که خود فرد مي‌آيد سوال مي‌پرسد، بهترين و مناسب‌ترين سن براي دادن آموزش است. آنجا بايد به صورت درست جواب بدهيم و در کنار پاسخ به سوال، مطالب ديگري که لازم است را نيز به او منتقل کنيم.

چه بايد کرد؟

بايد توجه داشته باشيم که ما از طريق آموزش زمينه را براي تغيير نگرش ايجاد مي‌کنيم. در واقع آموزش وسيله است و تغيير نگرش مي‌شود هدف. نگرش مورد نظر ما اين است که افراد بدانند که سلامت جنسي بخشي از بهداشت رواني خود آنهاست. چون تغيير نگرش در سنين بالاتر خيلي مشکل است. نکته دوم اين است که در هر مرحله‌اي بايد بخشي از مسايل را آموزش داد تا آموزش يک روند و سير طبيعي پيدا کند ولي اگر يک دفعه اين آموزش‌ها بخواهد هجوم بياورد، فرد مشکل پيدا مي‌کند. نکته سوم اينکه در آموزش مسايل جنسي قرار نيست که ما فقط به بحث رابطه جنسي بپردازيم. مسايل پيراموني مثل برقراري رابطه يا حريم خصوصي اين موارد هم بخشي از تربيت جنسي فرد است که در برخي از موارد بايد از سنين پايين‌تر به آن پرداخته شود.
جاي بعضي آموزش‌ها در پيش دبستاني و دبستان است. از جمله اينکه در اين سن، بچه‌ها بايد به تدريج حريم‌ها را ياد بگيرند و آن وقت است که آموزش ما يک روند طبيعي پيدا مي‌کند و اينکه اجازه ندهند که هر کسي لمسشان کند. اين موارد را بايد به بچه آموزش داد، در قالب‌هاي جذاب و متناسب بايد با توجه به سن کودک يا نوجوان به وي آموزش داد؛ مثلا به شيوه‌هايي از قبيل نمايش، داستان، بازي‌هاي عروسکي با کودک.
از سوم دبستان تا اول راهنمايي، دوره نهفتگي است، يعني به صورت موقت مسايل جنسي براي فرد مشغوليت ايجاد نمي‌کند. در اين دوره آموزش‌هاي لازم به صورت تدريجي و به شکلي که تابوي آن براي فرد شکسته شود، لابه‌لاي مسايل اخلاقي و ديني بايد آموزش داده شود اما اگر يک دفعه اين آموزش بخواهد هجوم بياورد، ذهن کودک به هم مي‌ريزد. در آموزش مسايل جنسي قرار نيست که ما فقط به بحث رابطه جنسي بپردازيم، مسايل پيراموني مثل برقراري رابطه يا حريم خصوصي نيز بايد آموزش داده شود.
تا اين سن، يعني قبل از بلوغ و قبل از رفتن به دبيرستان نيز آگاهي دادن به صورت عمومي ‌و غيرمستقيم انجام مي‌شود اما وقتي مي‌رسند به سن دبيرستان و بلوغ، بايد برخي موارد ديگر به صورت مستقيم براي آنها مطرح شود که شامل مواردي مانند آموزش مهارت‌هاي ارتباطي، مثل مهارت برقراري رابطه با جنس مخالف و راه‌هاي ارضاي صحيح عاطفي و تهديدهاي موجود در اين زمينه مي‌باشد که مي‌تواند از آن حالت آگاهي بخشي عمومي فراتر رود.
ما بايد همه کمک کنيم. اگر بخواهيم از آسيب‌هايي مثل ايدز و يا انحرافات اخلاقي در جامعه خود به دور باشيم يا سازگاري زندگي زناشويي را بالا ببريم، اگر بخواهيم پدران و مادراني داشته باشيم که آنها هم به نوبه خود فرزندان سالمي تربيت کنند و فرزندان سالمي‌داشته باشند، همه بايد عزم داشته باشند، از والدين، مسوولان مدرسه، دانشگاهيان، صاحب‌نظران و مسوولان مملکتي، همه و همه و اين عزم بايد تدوام داشته باشد، نه اينکه يک دفعه موجي بيايد که برود و باز بعد از مدتي همه فراموش کنند. اين آموزش‌ها بايد نهادينه شوند. اگر غفلت کنيم، مشکلاتي جدي خواهيم داشت. مدارس نقش ويژه‌اي در اين خصوص دارند چون بين 6 تا 18 سالگي فرزندان ما بهترين سال‌هاي عمرشان را در مدرسه مي‌گذارانند. اگر اين فرصت را در مدرسه از دست بدهيم، وقتي که به دانشگاه مي‌رسند، ديگر مي‌شود تهديد.

اين مطالعه جديد اين طور عنوان مي‌کند که خانم‌هايي که در محيط‌هاي حاوي دود سيگار در مدت زمان طولاني حضور داشته باشند نسبت به افراد ديگر احتمال باروري‌شان کمتر مي‌شود و ممکن است اين دودهاي دست دوم به طور مستقيم روي توان بارداري‌شان تاثير بگذارد. از نظر دانشمندان اين مساله يک دليل مهم ديگر است که مي‌تواند باعث شود خانم‌ها نه تنها خود سيگار کشيدن را کنار بگذارند بلکه باعث ترک سيگار اطرافيانشان هم بشوند. در اين مطالعه به غير از مساله ناباروري مشکلات ديگر هم مورد بررسي قرار گرفته‌اند و يافته‌ها نشان داده‌اند که دودهاي دست دوم مي‌توانند مشکلات و عوارض بدي را طي بارداري و همچنين بعد از زايمان و براي نوزاد و مادر به وجود آورند. به غير از اين مطالعه، مطالعات ديگر هم در مورد خطر دودهاي دست دوم سيگار بر احتمال سقط جنين انجام شده است.

آمار تکان‌دهنده

در اين مطالعه جديد، بيش از 4800 خانم مختلف مورد بررسي قرار گرفته‌اند و مشخص شد خانم‌هايي که والدين‌شان سيگاري بودند براي باردار شدن مشکلات بيشتري داشته‌اند. يکي از مشکلات اين بود که آنها حداقل مجبور بودند يک سال براي باردار شدن منتظر بمانند.

علاوه بر اين در بين خانم‌هايي که در زمان خردسالي يا بزرگسالي در معرض دودهاي دست دوم بودند 39 درصد بيشتر احتمال سقط جنين يا به دنيا آوردن نوزاد مرده وجود داشت. 68 درصد اين خانم‌ها هم عنوان کردند که به سختي و با مشکلات زياد باردار شده‌اند.

لوک پپون، محقق دانشگاه روچستر نيويورک و مسوول اصلي اين مطالعه مي‌گويد: «اين آمار تکان‌دهنده است و به خوبي يکي ديگر از خطرات اصولي مواجهه با دود سيگار را نشان مي‌دهد. ما همه مي‌دانيم که دود سيگار چه قدر مضر است اما به نظر مي‌رسد اين دود براي خانم‌ها در سنين باروري خطرات بيشتري داشته باشد.»

تنباکو عليه جنين

نتايج مطالعه دکتر پپون و همکارانش اولين بار در دسامبر گذشته در مجله «کنترل تنباکو» منتشر شد. براي انجام اين مطالعه که در مدتي طولاني انجام شده بود محققان نتايج بررسي روي 4800 خانم را که در بين سال‌هاي 1982 تا 1998 به مرکز بيمارستاني رزول پارک در نيويورک مراجعه کرده بودند، مورد مطالعه قرار دادند. تمام اين خانم‌ها به منظور آزمايش‌هاي غربالگري سلامت و يا درمان سرطان به اين مرکز مراجعه کرده بودند و اين مطالعه در واقع يکي از نتايج جانبي پرسشنامه‌هاي آينده‌نگري بود که از آن زمان در اختيار خانم‌ها قرار گرفته بود. همه اين خانم‌ها حداقل يک بار در طول زندگي‌شان باردار شده بودند. 11 درصد اين خانم‌ها مشکلاتي در زمينه بارداري و يک‌سوم اين خانم‌ها حداقل يک بار سقط جنين يا مرده‌زايي داشتند. نکته مهم در اين مطالعه اين بود که دانشمندان متوجه شدند ريسک به وجود آمدن اين مشکلات با توجه به بالا رفتن مدت زمان در معرض دود سيگار بودن و حتي ساعات مواجهه افزايش پيدا مي‌کند. اين مساله خود دليل واضحي براي وجود داشتن حالت علت و معلول بين دود سيگار و مشکلات بارداري است.

طبق گزارش پپون و همکارانش علت تحت تاثير قرار گرفتن سيستم باروري خانم‌ها از دود دست دوم سيگار اين است که سموم تنباکوي موجود در اين دود به‌طور مستقيم باعث آسيب ساختار ژنتيکي سلول‌ها مي‌شود و همچنين در پديده لقاح دخالت مي‌کند و يا باعث مرگ جنين و سقط در همان روزهاي اول مي‌شود. سموم موجود در دود سيگار، هورمون‌هايي را که براي کنترل باروري و نگهداري تخم لقاح يافته در رحم احتياج است، تحت‌تاثير قرار مي‌دهد و باعث مي‌شود احتمال بارداري موفق بسيار پايين بيايد.

منبع: رويترز

در اين دنياي بزرگ ناخن بلند داشتن دردسرهاي زيادي دارد که يکي از آنها مشکل در استفاده از تلفن همراه است. روزنامه آمريکايي «لس آنجلس تايمز» گزارش مي‌دهد که مدل‌هاي جديد تلفن‌همراه هيچ کاري براي برطرف کردن نگراني افرادي که ناخن‌هاي بلند دارند، صورت نداده‌اند. روزنامه لس آنجلس تايمز اظهار تاسف مي‌کند که چرا اين شرکت‌ها فکري براي افرادي که ناخن‌هاي بلند دارند و نمي‌توانند از تاچ اسکرين آن استفاده کنند، نکرده است. زناني که ناخن‌هاي بلند دارند و مردان و زناني که انگشتان پهن دارند با مشکل تايپ کردن در تلفن‌هاي همراه ‌مواجه هستند و خواستار اين هستند که تلفن همراه‌شان داراي قلم باشد.

علم ارگونوميک (راحتى و سادگى استفاده از ماشين) و تحقيقات جديد همگي بر اين تاکيد دارند که مردان و زنان انگشتان و ناخن‌هاي خود را به طور متفاوت به کار مي‌برند بنابراين لازم است در طراحي تلفن‌هاي همراه ناخن‌هاي بلند هم در نظر گرفته شوند. مشکل اين است که صفحه تاچ اسکرين برخي از تلفن‌هاي همراه فقط به بارهاي الکتريکي که از نوک انگشتان ساطع مي‌شود، واکنش نشان مي‌دهد در حالي که ناخن‌ها اين بارهاي الکتريسيته را ندارند. نيويورک تايمز به نقل از «نيلسن موبايل» گزارش داده است که تعداد زناني که از تلفن‌هاي هوشمند استفاده مي‌کنند در سال گذشته بيش از دو برابر افزايش يافته و به 4/10 ميليون نفر رسيده است.

ناخن‌هاي انگشت دست

رشد ناخن در افراد مختلف واز يک انگشت تا انگشت ديگر متفاوت است. ناخن‌هاي انگشتان مياني کمي‌ سريع‌تر از ناخن‌هاي شست و انگشت کوچک رشد مي‌کنند. ميزان متوسط رشد در حدود يک هشتم اينچ (حدود 3/0 سانتي متر) در ماه است. بنابراين وقتي ناخن در اثر آسيب ديدگي از دست برود،5 تا 6 ماه طول مي‌کشد تا ناخن جديدي رشد کند. ناخن‌هاي مردان به علت بستر ناخن بزرگ‌تر، سريع‌تر از ناخن‌هاي زنان رشد مي‌کند.

هورمون‌ها نيز در رشد ناخن نقش دارند. به عنوان مثال ميزان رشد ناخن هنگام بارداري ودر پر کاري تيروييد افزايش مي‌يابد. هيچ ماده غذايي از جمله ژلاتين که اغلب مشتريان زيادي دارد، رشد ناخن را افزايش نمي‌دهد ولي سوءتغذيه به‌طور مسلم رشد آن را کند مي‌کند و همچنين عواملي مانند هواي سرد، عمل جراحي بزرگ و بيماري شديد. بعد از يک بيماري وخيم، شيار کوچکي به نام خط بو( نام پزشک فرانسوي که اولين بار آن را توصيف کرد ) در عرض صفحه ناخن ايجاد مي‌شود. موقعيت اين شيار روي ناخن امکان برآورد زمان بروز بيماري را فراهم مي‌کند، مثلا بيماري‌ که در ماه دي بروز کرده است، خود را در ماه مهر سال آينده نشان مي‌دهد.

7فرمان به صاحبان ناخن‌هاي بلند

1 ناخن را با برس ويژه تميز کنيد مخصوصا پس از کار با مواد کثيف.

2 از ناخن‌ها استفاده ابزاري نکنيد. مثلا از آنها براي بيرون آوردن منگنه استفاده نکنيد.

3 پيش از باغباني ناخن‌هاي خود را در صابون فرو ببريد. اين کار سبب مي‌شود کثـافـات به زير ناخن‌ها نفوذ نکنند.

4 پس از سوهان کشيدن ناخن‌ها، آنهـا را براي چنـد دقيـقه درون آب گرم صابون دار ماساژ دهيد تا چربي ناخن‌ها گرفته شود.

5 يک تا سه ماه از سال به ناخن‌هاي خود استراحت دهيد و هيچ گـونه لاک و يـا نـاخـن مصنوعي به‌کار نبريد تا ناخن‌ها مجددا سلامتي خود را بازيابند.

6 براق کننده لب براي نرم کردن ناخن‌ها بسيار موثر مي‌باشد.

7از لاک بر پيش از لاک زدن نيز استفاده کنيد زيرا با زدودن چربي ناخن آن را براي قرار گرفتن بهتر لاک آماده مي‌سازد

6 نکته درباره سرعت رشد ناخن

سرعت رشد ناخن بستگي به عوامل بسياري ازجمله سن، تغذيه، بيماري‌ها، هورمون‌ها و فصول سال دارد. توجه کنيد:

1 ناخن به طور طبيعي 1/0 ميلي‌متر در روز و يا ? ميلي‌متر در ماه رشد مي‌کند.

2سرعت رشد انگشتان دست از انگشتان پا بيشتر مي‌باشد. (? تا ? برابر).

3 سرعت رشد ناخن‌ها در تابستان بيشتر از زمستان مي‌باشد.

4 سرعت رشد ناخن‌ها در افراد راست دست در دست راست و افراد چپ دست در دست چپشان بيشتر است.

5 سرعت رشد ناخن‌هاي مردان از زنان بيشتر است. (جز در زنان باردار و مسن)

6 اگر ناخن به طور کامل از جايش کنده شود، براي ناخن‌هاي دست ? تا ? ماه طول مي‌کشد تا مجددا ناخن به طور کامل رشد کند اين زمان براي ناخن‌هاي پا ?? تا ?? ماه مي‌باشد.